मेरो पेशाभन्दा फरक कुरा लेख्दा धेरैले सम्मान प्रकट गर्नुहुन्छ, हौसला प्रदान गर्नुहुन्छ, उहाँहरू सबैलाई सम्मान प्रकट गर्न चाहन्छु । केही साथीहरूले एकपक्षीय अझै ओलीविरोधी भन्ने आरोप लगाउनुहुन्छ तर म त्यस्तो हैन भन्ने अवश्य एक दिन बुझ्नुहुनेछ ।
वास्तवमा म मेरो उमेरको १३औँ वसन्तमै आइन्सटाइनको सापेक्षतावादको सिद्धान्तबाट प्रभावित हुँदै मार्क्सवादी दर्शनतर्फ आकर्षित भएकी हुँ । आजसम्म मैले गरेको कम्युनिस्टको दर्शन, कम्युनिस्ट नेता-कार्यकर्तामा हुनुपर्ने नैतिकता र आचरणजस्ता विषयहरू अध्ययन गर्दा हाम्रा नेपाली कम्युनिस्ट नेताहरू उमेर बढ्दै गएपछि कम्युनिस्ट पार्टीको आदर्श, दर्शन र नैतिक आचारण सबै त्यागेर जातभात, धर्मकर्म र उँचोनिचोको बाटो हिँडेर नेपालको कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई नै बद्नाम गराएका छन् । नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनको मुख्य समस्या पहिला आफूलाई बदलेर मात्र अरूलाई बदल्न सकिन्छ भनेर नबुझ्नु नै हो ।
मार्क्सवादी हुनुको अर्थ सम्पूर्णत: भौतिकवादमा आधारित जीवनको मार्गमा हिँड्नुपर्छ र मलाई पनि भौतिकवादी सांस्कृतिक परिचय मनपर्छ । मलाई जीवनको द्वन्द्वात्मक भौतिकवादी अवधारणा र प्रयोग औधी मनपर्छ । अझै भन्नुपर्दा मलाई मन पर्ने वैज्ञानिक सिद्धान्त द्वन्द्ववादका तीन आयामहरू: १. विपरीतहरूको एकता र द्वन्दको नियम, २. परिमाणहरूबाट गुणतर्फको रूपान्तरण कार्य र ३. निषेधको निषेधसम्बन्धका नियमहरू हुन् ।
आझसम्मको कम्युनिस्ट आन्दोलनको अध्ययनगर्दा तत्कालीन माओवादी पार्टीबाहेक (जसले आफ्नो स्पष्ट लाइनअनुसार नेपालको संविधानमै आँठ बुँदामा ‘नोट अफ डिसेन्ट’ लेखेको छ) नेपाली कम्युनिस्ट पार्टीको नेतृत्वमा लोकतन्त्र र बहुलतामा जातीय पहिचानहरूको मनोवैज्ञानिक हल गर्ने कुनै पनि योजना प्रयासका प्रगतिशील योजना, विचार, दर्शन, भिजन केही पनि रहेनछ भन्ने प्रष्ट भएको छ ।
नेपालको कम्युनिस्ट आन्दोलनको अध्ययनगर्दा नेपालका धेरै कम्युनिस्ट नेताहरू आफ्नो राजनीतिक यात्रामा पुरातनवादी र अन्धविश्वासमा अल्झिएको नेपाली समाजको पछाडि लागेर आफ्नो व्यक्तिगत अभिष्ट पूरा गर्न खोज्नु अक्षम्य अपराधको रूपमा देखापरेको छ ।
आज केपी शर्मा ओली आफ्नो दुईतिहाइ बहुमतलाई लात हानेर त्यो मेरो अनुभवमा महेन्द्रवाद ग्रसित सिकार भएर अहिले धर्मसापेक्ष हिन्दुराज्य बनाउने, संघीयता सिध्याउने, घुमाइफिराइ राजतन्त्र र सामन्तवादी अवशेषका पछाडि लागेको देखिन्छ ।
नेपाली समाजले बल्लतल्ल आत्मसात गर्न लागेको लोकतान्त्रिक गणतन्त्र, विभेदरहित समाज, समावेशी संघीयता, सिंहदरबारबाट खोसेर स्थानीय पालिकामा पुराएको अधिकार देशकै प्रधानमन्त्री, त्यो पनि कथित कम्युनिस्ट प्रधानमन्त्रीले नै आत्मसात नगर्नु । यहाँ भन्दा ठुलो विडम्बना के होला ?
नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धि र जनताले दिएको अभिमतको नेतृत्वमा ओली प्रवृत्ति पुग्नु र सम्पूर्ण आन्दोलन र बलिदानबाट प्राप्त उपलब्धि विरुद्ध आफ्नो व्यक्तिगत र गुटगत मनोवृत्ति पूर्ण गर्न, राणाकालीन हैकम, शाहकालीन शासनको झल्को दिने गरी गणतन्त्रलाई भत्काउन खोज्नु पूर्णतः कम्युनिस्ट चरित्रबाट स्खलित हुनु, उनी मात्र लोकतान्त्रिक गणतन्त्र विरोधी गोटी भएको स्वतः प्रमाणित हुनजान्छ ।
यो आरोप मैले व्यक्तिगत रूपमा लगाएको भनेर बुझ्ने भन्दा पनि उनको अहंकारको मनोवैज्ञानिक समस्या आज चौतर्फी खुलै छ । म त ओली मनोवृत्ति र ओली सिन्ड्रोमको रूपमा भारत र अमेरिकी योजनाको स्पष्ट रूपमा अन्त चाहन्छु र जस्तोसुकै बलिदान दिन पनि तयार छु ।
के नेपालले राजनीतिक र मनोवैज्ञानिक रूपमा प्रधानमन्त्री ओलीको नेतृत्वमा भारतमा बिलय हुने हो ? के नेपाललाई राणाकालीन वा पन्चायतकालीन युगमा फर्काउने हो ? के नेपाललाई पुनः जातीय, धार्मिक, वर्गीय, भाषिक, क्षेत्रीय विभेदको चरम अवस्थामा फर्काउने हो ? होइन भने उनलाई अब राजनीतिबाट सधैँका लागि बिदा गरौँ ।
देश र जनताका लागि कम्युनिस्ट नेताहरूले अरू केही दिनुपर्दैन, मात्र ओलीलाई आवरणमा राखेर राजतन्त्र फर्काउने अमेरिकी र भारतीय रणनीतिले नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन र पार्टीको विरुद्ध जुन मनोवैज्ञानिक युद्ध लडिरहेका छन्, त्यसको अन्त गरिदिए पुग्छ ।
नेपाल र नेपालीको अनि सम्पूर्ण देशभक्त कम्युनिस्ट नेताकार्यकर्ताको एउटै आवाज छ – सम्पूर्ण कम्युनिस्ट घटकहरूको बिचमा एकता गर्नुस्, मार्क्सवाद-लेनिनवाद-माओवादका मान्यता, विधि, पद्धति र दर्शनलाई आत्मसात गर्दै वैज्ञानिक समाजवादमा पुग्ने स्पष्ट खाका तयार पार्नुस् । अब कम्युनिस्ट नेताहरूले रोज्नुस् – मर्ने कि विद्रोह गर्ने र प्राप्त उपलब्धिको रक्षा गर्दै जनताको शासन प्राप्त गर्ने ?
(लेखक प्रगतिशील चिकित्सक हुनुहुन्छ ।)