यो तीन महिनाभरिमा मैले अध्ययन गरेको उसको जीवनमा - कति नीरस, कति पट्याइलाग्दो ? ऊ त्यो त्यही नैकापे सर्किनीको जीवन मरुभूमिको दुष्कर यात्राजस्तो जीवन, अझ त्योभन्दा कठिन। मरुभूमिमा त कमभन्दा कम कतै 'ओएसिस' हुन्छ भन्ने आशा हुन्छ, यहाँ त्यो पनि छैन। नैकापे सर्किनीको निम्ति जीवन खालि बाँच्दै जानु,...बाँकी

कार्यालयहरूमा सामग्री आपूर्ति गर्ने स्टोरको एउटा पुरानो बिक्री खाता खोतल्दै म तयारी गरिरहेकी छु किन्नलाई सिङ्गो संसार । त्यो हो एउटा ग्लोब मात्रै पचास डलरको छ विक्रेता भन्छ एक सय पन्चानब्बे देशलाई किनिहाल्नुहोस् जम्मा पचास डलरमा । म सोच्छु यसको मतलब त यो हुने भयो कि जम्मा पच्चीस...बाँकी

१. विषय प्रवेशः नेपालका सुदूर पश्चिम जिल्लाहरू दार्चुला, बैतडी, डोटी र डडेल्धुराका साथै कर्णाली प्रदेशका जिल्लाहरूमा अक्सर भाद्र महिनाको शुक्ल पक्षको अष्ठमी तिथिको अघिपछि पञ्चमीदेखि नवमीसम्म पाँच दिनसम्म गौरा पर्व धुमधामका साथ मनाइन्छ । तर चन्द्र पात्रोको गणनाअनुसार यो पर्व कुनै बेला कृष्ण पक्षमा पनि पर्दछ । शुक्ल...बाँकी

सरकार, भ्रष्टाचारीलाई जेलमा पुर्‍याउँदै गर्दा ढल्यो देशवासीले सुशासनको अपेक्षा गर्दैगर्दा ढल्यो, खराब अर्थतन्त्रमा सुधार हुँदै गर्दा ढल्यो बेइमानी र बेथिति विरुद्ध प्रहार गर्दैगर्दा ढल्यो । असंवैधानिक कदम चाल्दा अदालतको आदेशले ढल्नु परेन भ्रष्टचारीको सलाम खाएर बद्‌नाम हुँदै बस्नु परेन, अनुहारमा अपराधको कालो धब्बा बोकेर हिँड्न परेन बेइमान र...बाँकी

आधारभूत सिद्धान्तका दृष्टिले सबै देशका कलाकार्यमा समानता पाइन्छ । तर, रूप र शैलीमा भने भिन्नता हुने गर्दछ । विभिन्न समाजवादी देशहरूका कलामा निहित अन्तर्वस्तु समाजवादी नै हुने गर्दछ । तर हरेक देशको आफ्नै राष्ट्रिय चरित्र हुन्छ । तिनीहरूबिच समानता र भिन्नता, समान पक्ष र निजत्वका आफ्नै विशिष्ट पक्षहरू...बाँकी

प्यारो प्यालेस्टाइन, फेरि एकपटक तिमीले विश्वलाई देखाइदियौ । पद, पैसा र प्रतिष्ठाको भोकले लम्पट भएर सुतेको यो धरतीलाई मुक्ति या मृत्यूको बिगुल फुकेर फेरि एकपटक तिमीले झक्‌झकाइदियौ । आत्मस्वार्थको जञ्जालमा जेलिएर स्वयम्‌मा बन्दी बनेको मानव समुदायलाई मुक्तिबोधको बिराट सन्देश दिएर फेरि एकपटक तिमीले ब्युँझाइदियौ । आडम्बरले आँखा छोपेर...बाँकी

बन्दी कमरेडको कागजको ब्ल्याङ्केट पुराना कागजहरू र नयाँ पुस्तकहरू सँगै थुप्रिएका छन् । ओड्ने नै नहुनुभन्दा त बरु कागजकै ब्ल्याङ्केट राम्रो छ । रत्नजडित सयनकक्षमा सुत्नेहरू हो, के तिमीले कहिल्यै सोच्न सक्छौँ ती कैदीहरूको बारेमा जो एक झप्को पनि निदाउन सक्दैनन् ? चिसो रात चिसो शरदको रातमा, न...बाँकी

कमरेड चियाङ चिङ जब बोल्नका लागि अगाडि जानुभयो, उहाँलाई पूरा भेलाले गडगडाहटपूर्ण तालीका साथ स्वागत गर्‍यो । सर्वप्रथम उहाँले सर्वहारा वर्गीय क्रान्तिकारी सलामद्वारा साहित्य र कलावृत्तका सम्पूर्ण कमरेड र मित्रहरूका साथै उपस्थित युवा लालरक्षकका योद्धाहरूलाई अभिवादन गर्नुभयो। महान् सर्वहारा सांस्कृतिक क्रान्ति बुझ्नलाई आफू कसरी सक्षम हुनुभयो भन्नेबारे उहाँले...बाँकी

निग्रो ! तिमीले हजारौँ वर्षदेखि अपराध सहेका छौ पशुले जस्तै र मरुभूमिको हावामा तिम्रो खरानी उडेको छ तिम्रो आत्मालाई बचाइराख्ने नाममा तिम्रो दुःख खेपाइ जारी राख्नका लागि घुस्सा हान्ने बर्बर अधिकार तथा कोरा हान्ने गोराको अधिकार ज्युँदो राख्नका लागि तिम्रो मर्ने अधिकार र, तिमी रुने अधिकार सधैँ सधैँ...बाँकी

वर्षा ऋतुको अन्त्यपछि न जाडो न गर्मीको शरद ऋतुमा नेपाल र भारतमा दशैँ मनाइन्छ । यस पर्वका अवसरमा विशेषगरी देवी दुर्गाको पूजा र आराधना गरिन्छ । अतएव यसलाई दुर्गा पूजा पनि भनिन्छ । हाम्रो समाजमा कतिपय चाड–पर्वलाई धार्मिक रङ दिइएको छ । देवी दुर्गाले राक्षस गणका नायक महिषासुर...बाँकी